BİYOLOJİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ
A B C D E-F G H I-İ-J K L M-N O-Ö P R S-Ş T U-Ü V X-Y-Z
Palizat Hücreleri : Yaprağın üst epidermisine yakın mezofil tabakası içine yerleşmiş olan sık silindirik hücre tabakası.
Paramilum : Euglena 'larda kimyasal bakımdan hem nişasta hem de glikojen den farklı olarak karbonhidrat biriktiren cisimcik.
Parankima ( Y. Para-yanında+En-içinde+Khein-dökmek ) : Az özelleşmiş, ince çeperli, klorofil içeren ve tipik olarak oldukça gevşek yapıdaki bitki hücreleridir. Fotosentezde ve besinlerin depolanmasında iş görür.
Parapodlar ( L . Para-öte+Y. Podion-ayak ) : Poliket 'lerin her segmentinden yanal olarak çıkan kalın kıllı, çift yassı uzantılar.
Parasempatik ( Y. Para-yanında+Sym-ile+Pathos-duygu ) : Otonom ( istemsiz ) sinir sisteminin bir bölüm. Sinir lifleri beyin den ve omuriliğin kalça bölgesinden çıkar ve belli başlı iç organları donatır.
Paratiroidler ( Y. Para-yanında+Thyreoeides-kalkan biçiminde ) : Tiroid bezi nin içine yerleşmiş olan küçük, bezelye büyüklüğündeki bezler. Bu bezlerin salgıları vücudun kalsiyum ve fosfor metabolizmasını düzenler.
Parazitlik ( Y. Parasitos-başkasının sofrasından geçinen+İsmos-koşul ) : Asalaklık. Hem bitki hem de hayvanlar arasında görülen heterotrof beslenme tipi. Parazit, bitki ya da hayvanın vücudu üzerinde ya da içinde yaşar ve bunlardan besinin sağlar.
Partenogenez ( Y. Phartenos-bakire+Genesis-soy ) : Döllenmemiş bir yumurta nın ergin bir organizmaya gelişmesi. Bu tip çoğalma bal arısı, eşek arısı ve bazı Arthropoda 'lar arasında yaygındır.
Parturisyon ( L . Parturito-çocuk doğurma ) : Çocuk doğurma olayı.
Pelajik ( Y. Pelagios-denizde yaşayan ) : Okyanus ortası gibi açık sularda yaşa yan organizma.
Pepsin ( Y. Pepsis-sindirim ) : Midedeki hücreler tarafından salgılanan bir proteo litik enzimdir. Yalnız çok asitli bir ortamda çalışır ve optimum etkisi pH 2'de görülür.
Perennial ( L . Per-boyunca+Annus-yıl ) : Çok yıllık. Yıllarca canlı kalıp yaşamı nı sürdüren bitki.
Perferal Direnç : Kan damarlarının kasılma ya da gevşeme durumu. Kan basın cının saptanmasında önemli bir rol oynar.
Perisikl ( Y. Peri-çevresinde+Kyklos-çember ) : Tek hücre sırasından oluşmuş parankima tabakası. Meristeme dönüşerek kök kambiyumu, mantar kambiyumu ve yan kökleri oluşturur.
Peristalsis ( Y. Peri-çevresinde+Stalsis-kasılma ) : Üreter ya da sindirim sistemi nin bir bölümü gibi içi boş tüp şeklindeki organların çeperlerinde kas kasılması nın ve gevşemesinin ritmik ve kuvvetli dalgaları. Bu dalgalar maddeleri tüp içinde hareket ettirmeye yarar.
Permeabilite ( L . Per-arasından+Meare-geçirmek ) : Geçirgenlik. Bir zarın belli maddeleri geçirebilme yeteneği.
Petal ( Y. Petalon-yaprak ) : Taç yapraklar. Bir çiçeğin başkalaşıma uğramış renkli yapraklardan oluş muş halkası. Sepal halkasıyla stamen halkalarının ara sında bulunur. Tipik parlak renkleri ve çekici kokularıyla tozlaşmayı sağlamak için böcek ve kuşları çeker.
Petiol ( Y. Petiolus-küçük ayak, meyve sapı ) : Yaprak sapı. Yaprağı gövdeye bağlayan sap.
pH : Bir sıvının asitlik ya da alkalilik derecesini gösteren hidrojen iyon konsant rasyonunun negatif logaritması.
Pi Elektronları : Tek ve çift konjuge bağlar sisteminde yer alan hareketli elektronlar. Yalnız tek bir atom ya da bağla değil, bir bütün olarak konjuge sistemle birlikte bulunurlar.
Pinositozis ( Y. Pinein-içmek+Kytos-hücre+Osis-koşul ) : Hücre içmesi. Hücreler tarafından sıvı damlalarının absorbe edilme si ve yutulması.
Pirenoid ( Y. Pyren-meyve çekirdeği+Eidos-biçim ) : Bazı protozoonların kroma toforlarındaki nişasta içeren tanecikli yapılar.
Pirimidinler : Karbon ve azot atomları içeren tek halkalı bazlar, nükleik asit bileşenleri.
Pistil ( L . Pistillus-havan eli ) : Dişi organ. Ovaryum, stilus ve stigmadan oluşan ve megasporlar üreten çiçek organı.
Placodermi ( Y. Plakos-tablet, yassı levha+Derma-deri ) : Yalnız fosillerden bilinen ilkel çeneli balıklar. Bunların hem kemikli hem de kıkırdaklı balıkların ataları olduğuna inanılmaktadır.
Plankton ( Y. Planktos-dolaşan ) : Hemen hemen bütün sularda yaşayan küçük serbest yüzüşlü bitki ve hayvanlar.
Plantigrad ( L . Planta-ayak tabanı+Gradus-adım ) : Tabanına basarak yürüme ile belirlenen kısmen yavaş bir hareket biçimidir.
Plasenta ( L . Placenta-yassı kemik ) : Kısmen embriyo, kısmen de ananın dokula rında ( uterus duvarında ) oluşan ve embriyoya besin maddesi ile oksijen taşıyan ve artık maddeleri atan bir yapıdır.
Plastid ( Y. Plastos-meydana gelmiş+İdion-küçültücü son ek ) : Hücrenin özel bir organelidir. Örneğin kloroplast ya da amiloplast.
Plazma Zarı ( Y. Plasma-oluşmuş bir şey+L . Membrana-deri örtüsü ) : Hücreye tüm besin maddelerinin girdiği ve bütün metabolik artık ya da salgılarının atıldığı hücrenin canlı işlevsel kısmı.
Plazmodyum ( Y. Plasma-oluşmuş bir şey+Odes-benzer ) : Cıvık mantarların diploid evresini oluşturan çok çekirdekli amipsi hareket eden canlı madde kütlesi. Spor oluşturarak üreyen ve sıtmaya neden olan tek hücreleri hayvanlar.
Plazmoliz ( Y. Plasma-oluşmuş bir şey+Lysis-çözülme ) : Bir osmozla su kaybet mesinden dolayı sitoplazmanın büzülmesi.
Pleiotropik Gen ( Y. Pleion-çok+Tropos-dönüş ) : Belli bir bireyde birkaç farklı karaktere etki eden gen.
Pleksus ( L . Plexus-örgü, şebeke ) : Sinirlerde olduğu gibi birbirine bağlanan yapıların ağı.
Ploidi ( Y. Ploos-kat+Eides-benzer ) : Bir hücrede kromozom takımlarının sayısı ile ilgili.
Poikilotermal ( Y. Poikilos-çeşitli+Therme-sıcaklık ) : Çevrenin sıcaklığı ile değişen bir vücut sıcaklığına sahip olma.( soğukkanlı )
Polen ( L . Polen-ince toz ) : Tohumlu bitkilerin mikrospor kütlesi. ( dölleyici erkek eleman )
Poligen ( Y. Poly-çok+Gennan-üretmek ) : Aynı ıryı eklemeli olarak etkileyen iki ya da daha çok gen çifti.
Polimorfizm ( Y. Poly-çok+Morphe-şekil ) : Bir türün üyeleri arasındaki biçim farklılıkları. Bir populasyonda birkaç farklı fenotipin görünmesi.
Polip ( Y. Polypous-hastalık şişliği ) : Hidra benzeri hayvanlar. Bazı Sölenterat 'la rın hayat devresinde sesil evre. Mukozadan oluşan çıkıntı.
Poliploidler ( Y. Poly-çok+Ploos-kat ) : İkiden daha çok homolog kromozoma sahip olan organizmalar.
Populasyon : Belirli bir coğrafik bölgeye yerleşen bir türü bireylerinin oluştur duğu grup.
Porifera ( L . Porus-delik-Ferre-taşımak ) : Sünger filumu. Vücut çok sayıda porla delinmiştir. Buralardan su içeri girer ve besin süzülür.
Portal Sistem ( L . Porta-kapı ) : Bir bölgenin kanını toplayan ve yürek yerine diğer organlardaki kılcal damalara uzanan toplardamarların bir grubu.
Predasyon ( L . Praedatio-yağma etmek ) : İki tür arasındaki ilişki. Bir tür diğer tür üzerinde zararlı etki yapar, ancak onsuz yaşayamaz. Bu tür diğerini öldürür ve yer.
Prekursor ( L . Preacurrere-önde gitmek ) : Öncü. Bir metabolik yol içinde baş ka maddeden önce gelen bir madde. Başka bir maddenin sentezlendiği madde.
Primitif Oluk ( L . Primitivus-ilk ) : Mezodermin şekillenmesi ve hücrelerin hareketinin bir sonucu olarak balık, sürüngen, kuş ve memeli yumurtalarındaki disk üzerinde gelişen uzunlamasına bir oluk. Bu yapı blastoporun kenarlarına homolog olup embriyo nun sonradan oluşacak uzun eksenini simgeler.
Primordiyum ( L . Primordium-başlangıç ) : Bir organ ya da kısmın embriyonik gelişme sırasında görülen ilk belirtisi.
Probosis ( Y. Pro-önde+Boskein-beslenmek ) : Bir hayvanda genellikle beslenme de kullanılan burun ya da baş kısmındaki hortuma benzer yapı.
Profaz ( L . Pro-önce+Y. Phasis-görünüş ) : Mitozun ilk evresi. Bu evrede kroma tin iplikleri kısalır, kromozomlar belirgin hale gelir ve iğ oluşur.
Progesteron ( L . Pro-önce+Gestus-taşımak ) : Plasentada ve ovaryumun Corpus luteumun 'da üretieln hormon. Estrodiol ile kızgınlı ve ay halini düzenler ve embriyonun döl yatağında tutunma sını sağlar.
Proglotis ( L . Pro-önce+Glottis-dil ) : Bir şeritin vücut parçaları.
Prokaryotlar ( L . Pro-önce+Karyon-çekirdek ) : Çekirdek zarları, plastidleri ve golgi aygıtı olmayan organizmalar. Bakteri ve mavi-yeşil algler.
Proprioseptör ( L . Proprius-birinin kendi malı ) : Vücudun durumu, hareketleri kas gerilimi hakkında beyne bilgi veren iç duyu hücreleri.
Prosimi ( L . Pro-önce+Simia-kuyruksuz maymun ) : Yaşayan ilkel bir primat ya da primatların ilk atası.
Prostat ( Y. Prostates-önde duran biri ) : Memeli erkeğinin büyük yardımcı eşey bezi. Bu bez deferensle birleş tiği kısımda üretrayı sarar ve büyük ölçüde seminal sıvı salgılar.
Prostetik Grup ( Y. Prostithenai-eklemek ) : Bir enzime sıkıca bağlanan bir kofaktör.
Proteinler ( Y. Protos-ilk ) : Karbon, hidrojen, oksijen, azot ve genellikle kükürt ve fosfor içeren makromoleküller. Peptid bağlarıyla bağlanmış amino asit zincir lerinden oluşur. Bütün hücrelerde ana bileşiklerden birisidir.
Proteus Davranışı ( Y. Proteus-umulmadık şekilde yakalandığı zaman şekli deği şen Yunan mitolojisinin deniz tanrısı ) : Predatörler tarafından kovalandığı zaman avın düzensiz, beklenmedik değişik hareketleri.
Protista ( Y. Protista-en önceki+Protos-ilk ) : Protozoa, flagellata, cıvık mantar, bazı alg ve mantarlardan oluşan organizmalar dünyası.
Protokooperasyon ( Y. Protos-ilk+Cooperatio-çalışmak ) : Birlikte bulundukları zaman birbirlerinden yararlanan iki populasyon arasındaki ilişkiler. Ancak birinin yokluğunda diğeri yaşamını sürdürebilir.
Proton ( Y. Protos-ilk ) : Bütün atom çekirdeklerinde bulunan pozitif elektrik yükü ve bir nötronunkine eşit kütlesi olan temel partikül.
Protonefridyum ( Y. Protos-ilk+Nephridios-böbrekler ) : İlkel omurgasızların ve bazı ileri hayvanların larvalarındaki alev hücresinden oluşan boşaltım organı.
Protonema ( Y. Protos-ilk+Nematos-iplik ) : Kara yosunlarında, üzerindeki dik bir gövdenin geliştiği ve bu gövdeye tek sıralı hücreden oluşan sarmal yaprak halkasının bağlandığı ipliksi yeşil yapı.
Protozoa ( Y. Protos-ilk+Zoon-hayvan ) : Amoeba, ciliata, flagellata ve sporozoa 'yı kapsayan tek hücreli hayvanların filumu.
Psilopsida ( Y. Psilos-çıplak ) : Tracheaphyta 'nın bir alt filumu, en ilkel vasküler bitkilerdir. Bunlar köksüzdü veya yapraksız ya da pula benzer küçük yaprakları vardır. Günümüzde yaşayan yalnız üç türü bilinmektedir.
Pseudopod ( Y. Pseudes-yalancı+Podus-ayak ) : Bir amip ya da amipsi hücrenin geçici sitoplazmik çıkıntısı. Bu çıkıntı hareket ve beslenmede kullanılır.
Pseudosölom ( Y. Pseudes-yalancı+Koilia-boşluk ) : Mezoderm ve endoderm arasındaki vücut boşluğu. Kalıcı bir blastösol.
Pteropsida ( Y. Ptero-kanat ) : Eğrelti otları, kozalaklı bitkiler ve çiçekli bitkileri kapsayan Tracheophyta 'nın bir alt filumu. Bitki dünyasındaki en geniş grup.
Pulvinus ( L . Pulvinus-yastık ) : Yaprak sapının gövdeye birleştiği yerde bulu nan yastığa benzer şişkinlik.
Pupa ( L . Pupa-oyuncak bebek ) : Bir böcek gelişmesinde larva ve ergin dönem leri arasındaki bir evre. Beslenmeyen ve hareket edemeyen bir hayat formu.
Pütrifaksiyon ( L . Pucrefactio-çürüme ) : Amino asit ve proteinlerin enzimatik yoldan anaerobik bozulumu.
Pürinler ( Pure ürinin karışımı ) : Birbirine bağlanmış iki halkada karbon ve azot atomları içeren organik bazlar. Nükleik asitlerin ATP, NAD ve diğer biyolojik aktiviteli maddelerin bileşenleri.
A B C D E-F G H I-İ-J K L M-N O-Ö P R S-Ş T U-Ü V X-Y-Z
| 
